SBT Văn Lớp 10 Chân trời sáng tạo

Cùng chuyên mục

Mục lục quan tâm

Bài 3. Giao cảm với thiên nhiên - Văn mẫu lớp 10 Kết nối tri thức

Tổng quan chương: Giao cảm với thiên nhiên (Ngữ văn 10 - Chân trời sáng tạo) 1. Giới thiệu chương:

Chương "Giao cảm với thiên nhiên" trong sách Ngữ văn 10 (bộ Chân trời sáng tạo) tập trung khám phá mối quan hệ sâu sắc và đa dạng giữa con người và thiên nhiên. Chương này không chỉ cung cấp cho học sinh kiến thức về các tác phẩm văn học viết về thiên nhiên mà còn khơi gợi tình yêu, sự trân trọng và ý thức bảo vệ môi trường. Mục tiêu chính của chương là giúp học sinh:

* Hiểu được vẻ đẹp và giá trị của thiên nhiên trong đời sống con người.
* Phân tích và cảm thụ được các cung bậc cảm xúc, suy tư của tác giả khi viết về thiên nhiên.
* Nhận diện và đánh giá được các thủ pháp nghệ thuật được sử dụng để miêu tả thiên nhiên.
* Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường và sống hài hòa với thiên nhiên.
* Phát triển khả năng đọc hiểu, phân tích, cảm thụ văn bản và trình bày ý kiến cá nhân một cách mạch lạc, thuyết phục.

2. Các bài học chính:

Chương "Giao cảm với thiên nhiên" thường bao gồm các bài học sau (tùy theo cấu trúc cụ thể của từng bộ sách, thứ tự và số lượng bài có thể thay đổi):

* Bài 1: Khám phá vẻ đẹp thiên nhiên qua thơ ca : Bài học này thường giới thiệu các bài thơ tiêu biểu, thể hiện sự rung cảm của nhà thơ trước vẻ đẹp của thiên nhiên. Học sinh sẽ được phân tích các yếu tố như hình ảnh, ngôn ngữ, nhịp điệu để hiểu rõ hơn về cách nhà thơ truyền tải cảm xúc và thông điệp. Ví dụ, các bài thơ viết về cảnh sông núi, biển cả, rừng cây, hoa láu2026
* Bài 2: Thiên nhiên trong truyện ngắn và tùy bút : Bài học này tập trung vào các tác phẩm tự sự, nơi thiên nhiên không chỉ là bối cảnh mà còn là một nhân tố quan trọng, ảnh hưởng đến cốt truyện và tính cách nhân vật. Học sinh sẽ được tìm hiểu về vai trò của thiên nhiên trong việc thể hiện tư tưởng, tình cảm của tác giả. Ví dụ, các truyện ngắn miêu tả cuộc sống của con người gắn bó với thiên nhiên, hoặc các tùy bút thể hiện suy ngẫm về mối quan hệ giữa con người và môi trường.
* Bài 3: Giao cảm với thiên nhiên trong văn học dân gian : Bài học này khám phá cách thiên nhiên được thể hiện trong các thể loại văn học dân gian như ca dao, tục ngữ, truyện cổ tích. Học sinh sẽ được tìm hiểu về những quan niệm, kinh nghiệm sống của người xưa liên quan đến thiên nhiên. Ví dụ, các bài ca dao về thời tiết, mùa màng, hoặc các truyện cổ tích về các vị thần bảo vệ thiên nhiên.
* Bài 4: Nghị luận về vai trò của thiên nhiên trong đời sống : Bài học này hướng dẫn học sinh cách viết bài nghị luận về một vấn đề liên quan đến thiên nhiên, chẳng hạn như vai trò của thiên nhiên đối với sự phát triển của xã hội, hoặc tầm quan trọng của việc bảo vệ môi trường. Học sinh sẽ được rèn luyện kỹ năng thu thập thông tin, phân tích, đánh giá và trình bày ý kiến một cách logic, thuyết phục.
* Bài 5 (Hoặc bài tập tổng hợp): Thực hành và sáng tạo : Bài học này thường là một bài tập tổng hợp, yêu cầu học sinh vận dụng kiến thức và kỹ năng đã học để thực hiện một dự án sáng tạo, chẳng hạn như viết một bài thơ, truyện ngắn, hoặc vẽ một bức tranh về thiên nhiên.

3. Kỹ năng phát triển:

Khi học chương "Giao cảm với thiên nhiên", học sinh sẽ phát triển các kỹ năng sau:

* Đọc hiểu văn bản : Nắm bắt nội dung chính, ý nghĩa sâu xa của các tác phẩm văn học viết về thiên nhiên.
* Phân tích văn học : Nhận diện và phân tích các yếu tố nghệ thuật như hình ảnh, ngôn ngữ, nhịp điệu, biện pháp tu từ trong các tác phẩm.
* Cảm thụ văn học : Cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên, những cung bậc cảm xúc của tác giả và thông điệp mà tác phẩm muốn truyền tải.
* Viết văn nghị luận : Trình bày ý kiến cá nhân về các vấn đề liên quan đến thiên nhiên một cách mạch lạc, thuyết phục.
* Sáng tạo : Viết thơ, truyện ngắn, vẽ tranh, hoặc thực hiện các dự án sáng tạo khác liên quan đến thiên nhiên.
* Hợp tác : Làm việc nhóm để thảo luận, chia sẻ ý tưởng và thực hiện các dự án chung.
* Tư duy phản biện : Đánh giá các quan điểm, ý kiến khác nhau về thiên nhiên và môi trường.

4. Khó khăn thường gặp:

Một số khó khăn mà học sinh có thể gặp phải khi học chương "Giao cảm với thiên nhiên" bao gồm:

* Khó cảm thụ được vẻ đẹp của thiên nhiên : Do thiếu trải nghiệm thực tế hoặc chưa có sự nhạy cảm về mặt cảm xúc.
* Khó phân tích các yếu tố nghệ thuật : Do chưa nắm vững các khái niệm và thuật ngữ văn học.
* Khó viết văn nghị luận : Do thiếu kỹ năng thu thập thông tin, phân tích, đánh giá và trình bày ý kiến.
* Khó liên hệ kiến thức với thực tế : Do chưa nhận thức được tầm quan trọng của thiên nhiên đối với cuộc sống.

5. Phương pháp tiếp cận:

Để học tập hiệu quả chương "Giao cảm với thiên nhiên", học sinh có thể áp dụng các phương pháp sau:

* Đọc kỹ các tác phẩm văn học : Chú ý đến hình ảnh, ngôn ngữ, nhịp điệu và các biện pháp tu từ được sử dụng.
* Tìm hiểu về tác giả và bối cảnh lịch sử : Để hiểu rõ hơn về tư tưởng, tình cảm của tác giả và thông điệp mà tác phẩm muốn truyền tải.
* Thảo luận với bạn bè và thầy cô : Để chia sẻ ý kiến, giải đáp thắc mắc và mở rộng kiến thức.
* Tham gia các hoạt động ngoại khóa : Như đi dã ngoại, tham quan các khu bảo tồn thiên nhiên, hoặc tham gia các hoạt động bảo vệ môi trường.
* Liên hệ kiến thức với thực tế : Tìm hiểu về các vấn đề môi trường hiện nay và suy nghĩ về vai trò của bản thân trong việc bảo vệ thiên nhiên.
* Sử dụng các công cụ hỗ trợ học tập : Như sơ đồ tư duy, bảng biểu, hoặc các ứng dụng học tập trực tuyến.

6. Liên kết kiến thức:

Chương "Giao cảm với thiên nhiên" có mối liên hệ mật thiết với các chương khác trong chương trình Ngữ văn 10, cũng như với các môn học khác như Địa lý, Sinh học, Lịch sử. Ví dụ:

* Liên hệ với các chương về văn hóa, lịch sử : Để hiểu rõ hơn về cách thiên nhiên ảnh hưởng đến đời sống văn hóa, tín ngưỡng và lịch sử của một dân tộc.
* Liên hệ với các chương về con người và xã hội : Để hiểu rõ hơn về mối quan hệ giữa con người và thiên nhiên, cũng như tác động của con người đến môi trường.
* Liên hệ với môn Địa lý : Để hiểu rõ hơn về các đặc điểm tự nhiên của các vùng miền khác nhau trên thế giới.
* Liên hệ với môn Sinh học : Để hiểu rõ hơn về các quy luật vận động của tự nhiên và tầm quan trọng của đa dạng sinh học.

Bằng cách liên kết kiến thức giữa các môn học và các chương khác nhau, học sinh sẽ có được cái nhìn toàn diện và sâu sắc hơn về thiên nhiên và vai trò của nó trong cuộc sống.