[Tiếng Việt lớp 5 Chân trời sáng tạo] Bài 5: Từ đa nghĩa trang 30 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Chân trời sáng tạo
Hướng dẫn học bài: Bài 5: Từ đa nghĩa trang 30 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 1 Chân trời sáng tạo - Môn Tiếng việt lớp 5 Lớp 5. Đây là sách giáo khoa nằm trong bộ sách 'Tiếng Việt lớp 5 Chân trời sáng tạo Lớp 5' được biên soạn theo chương trình đổi mới của Bộ giáo dục. Hi vọng, với cách hướng dẫn cụ thể và giải chi tiết các bé sẽ nắm bài học tốt hơn.
Câu 1
Trả lời câu hỏi 1 trang 30 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo
Đọc nghĩa của từ “mũi” và thực hiện yêu cầu:
mũi
1 Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người và động vật có xương sống, dùng để thở và ngửi. Mũi dọc dừa.
2 Bộ phận có đầu nhọn, nhô ra phía trước của một số vật. Mũi thuyền.
3 Mỏm đất nhô ra biển. Mũi Cà Mau. [...]
a. Từ “mũi” được trình bày mấy nghĩa? Đó là những nghĩa nào?
b. Nghĩa nào của từ “mũi" được trình bày đầu tiên?
c. Các nghĩa 2 và 3 có điểm nào giống với nghĩa 1?
Phương pháp giải:
Em đọc kĩ các câu, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
a. Từ “mũi” có 3 nghĩa. Đó là:
1 Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người và động vật có xương sống, dùng để thở và ngửi. Mũi dọc dừa.
2 Bộ phận có đầu nhọn, nhô ra phía trước của một số vật. Mũi thuyền.
3 Mỏm đất nhô ra biển. Mũi Cà Mau.
b. Nghĩa là “Bộ phận nhô lên ở giữa mặt người và động vật có xương sống, dùng để thở và ngủi. Mũi dọc dừa.” được trình bày đầu tiên.
c. Các nghĩa 2 và 3 có điểm giống là đều là bộ phận nhô ra.
Câu 2
Trả lời câu hỏi 2 trang 31 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo
Đọc các đoạn thơ sau và cho biết từ in đậm trong mỗi đoạn thơ được dùng với nghĩa gốc hay nghĩa chuyển.
a. • Nay cháu về nhà mới Bao cánh cửa - ô trời Mỗi lần tay đẩy cửa Lại nhớ bà khôn nguôi. Đoàn Thị Lam Luyền • Nơi con tàu chào mặt đất Còi ngân lên khúc giã từ Cửa sông tiễn người ra biển Mây trắng lành như phong thu Quang Huy • Đường chiều nay bạn mở Quân ta đang bươn đèo Sau lưng hoàng hôn đỏ Trước cửa rừng trăng treo.... Phạm Quốc Ca |
b. • Không có chân có cánh Mà lại gọi: con sông? Không có lá có cành Lại gọi là: ngọn gió Xuân Quỳnh • Mặt trời vừa lên tỏ Bông lúa chín thêm vàng Sương treo đầu ngọn cỏ Sương lại càng long lanh. Trần Hữu Thung • Ngọn lửa tự đâu ra Bếp nhà ai cũng có Lửa bao nhiêu tuổi rồi Mà vẫn như con nhỏ Reo bập bùng trước gió Như chơi trò ú tim. Vũ Quần Phương |
Bươn: đi vội, đi nhanh.
Phương pháp giải:
Em đọc kĩ các câu, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
a.
- Từ 1: nghĩa gốc
- Từ 2: nghĩa chuyển
- Từ 3: nghĩa chuyển
a.
- Từ 1: nghĩa chuyển
- Từ 2: nghĩa gốc
- Từ 3: nghĩa chuyển
Câu 3
Trả lời câu hỏi 3 trang 31 SGK Tiếng Việt 5 Chân trời sáng tạo
Đặt câu để phân biệt nghĩa gốc và nghĩa chuyển của mỗi từ sau:
a. Lá:
– Bộ phận của cây, thường mọc ở cảnh hay thân, thường có hình dẹt, màu lục.
– Chỉ những sự vật có hình tấm mảnh nhẹ hoặc giống như hình cái lá.
b. Đầu:
– Phần trên cùng của thân thể người, nơi có bộ óc và nhiều giác quan khác.
– Phần trước nhất hoặc phần trên cùng của một số vật.
Phương pháp giải:
Em đọc kĩ các câu, suy nghĩ và trả lời câu hỏi.
Lời giải chi tiết:
a.
- Lá cây có màu xanh.
- Tầng ô-zôn là lá chắn của trái đất.
b.
- Trên đầu Mai đội một chiếc mũ rất xinh.
- Hoa để chiếc gối ở đầu giường.