Bài 10. Cười mình, cười người - Vở thực hành Ngữ văn Lớp 8
Chương "Cười mình, cười người" trong sách Ngữ văn 8 (Chân trời sáng tạo) tập trung khai thác giá trị và ý nghĩa của tiếng cười trong đời sống. Chương này không chỉ giúp học sinh nhận diện các sắc thái biểu cảm khác nhau của tiếng cười (từ hài hước, trào phúng đến châm biếm, phê phán) mà còn khuyến khích các em suy ngẫm về vai trò của tiếng cười trong việc nhìn nhận bản thân, đánh giá xã hội và xây dựng một thái độ sống tích cực. Mục tiêu chính của chương là:
Nâng cao năng lực đọc hiểu văn bản: Học sinh có thể phân tích và đánh giá các yếu tố nghệ thuật, nội dung, và thông điệp của các văn bản hài hước, trào phúng. Phát triển tư duy phản biện: Học sinh có thể nhận diện các vấn đề xã hội được phản ánh qua tiếng cười và đưa ra những nhận xét, đánh giá khách quan. Bồi dưỡng cảm xúc thẩm mỹ: Học sinh cảm nhận được vẻ đẹp của ngôn ngữ, sự tinh tế trong cách sử dụng tiếng cười để truyền tải thông điệp. Rèn luyện kỹ năng viết: Học sinh có thể tạo ra các văn bản biểu cảm, hài hước, thể hiện quan điểm cá nhân về các vấn đề xã hội. Hình thành nhân cách: Học sinh biết tự cười mình một cách tích cực, đồng thời có thái độ đúng mực khi cười người khác. 2. Các bài học chínhChương "Cười mình, cười người" thường bao gồm các bài học chính sau:
Văn bản đọc:
Các truyện cười dân gian: Giúp học sinh hiểu về nguồn gốc và đặc điểm của tiếng cười dân gian, cách thức tạo ra yếu tố gây cười trong truyện. Ví dụ: "Tam đại con gà", "Lợn cưới áo mới"...
Các tác phẩm văn học trào phúng, châm biếm: Giúp học sinh nhận diện các thủ pháp nghệ thuật được sử dụng để tạo ra tiếng cười phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội. Ví dụ: Trích đoạn từ "Tắt đèn" của Ngô Tất Tố, "Số đỏ" của Vũ Trọng Phụng...
Các bài thơ trào phúng: Giúp học sinh cảm nhận được sự hài hước, châm biếm trong thơ ca, cách nhà thơ sử dụng ngôn ngữ để tạo ra tiếng cười. Ví dụ: Thơ Tú Xương, Nguyễn Khuyến...
Tiếng Việt:
Tìm hiểu về các biện pháp tu từ: So sánh, ẩn dụ, hoán dụ, nói quá, nói giảm nói tránh... và cách chúng được sử dụng để tạo ra hiệu quả biểu đạt trong các văn bản hài hước.
Phân tích cấu trúc của câu trần thuật đơn, câu trần thuật ghép.
Luyện tập sử dụng dấu câu (dấu chấm, dấu phẩy, dấu chấm than, dấu chấm hỏi) một cách chính xác và hiệu quả.
Thực hành tiếng Việt:
Luyện tập viết đoạn văn, bài văn biểu cảm, hài hước.
Thực hành nói và nghe: Kể chuyện cười, trình bày quan điểm về một vấn đề xã hội dưới góc độ hài hước.
Viết:
Viết bài văn nghị luận trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội (ví dụ: vấn đề học đường, vấn đề giao thông...).
Viết bài văn kể lại một trải nghiệm đáng nhớ (có yếu tố hài hước).
Nói và nghe:
Thảo luận nhóm về một vấn đề xã hội được phản ánh trong các văn bản đã học.
Trình bày quan điểm cá nhân về một vấn đề xã hội.
Thông qua chương "Cười mình, cười người", học sinh sẽ phát triển các kỹ năng sau:
Đọc hiểu: Xác định chủ đề, nội dung chính của văn bản. Phân tích các yếu tố nghệ thuật (ngôn ngữ, hình ảnh, giọng điệu...). Nhận diện và phân tích các biện pháp tu từ. Rút ra thông điệp và ý nghĩa của văn bản. Viết: Viết các loại văn bản biểu cảm, hài hước, nghị luận. Sử dụng ngôn ngữ một cách sáng tạo và hiệu quả. Diễn đạt ý tưởng một cách mạch lạc, rõ ràng. Nói và nghe: Trình bày quan điểm cá nhân một cách tự tin và thuyết phục. Lắng nghe và phản hồi ý kiến của người khác một cách tôn trọng. Tham gia thảo luận nhóm một cách tích cực và hiệu quả. Tư duy phản biện: Phân tích và đánh giá các vấn đề xã hội. Đưa ra những nhận xét, đánh giá khách quan và có căn cứ. Nhận diện các định kiến và thành kiến. Sáng tạo: Tìm tòi và khám phá những ý tưởng mới. Thể hiện bản thân một cách độc đáo và sáng tạo. 4. Khó khăn thường gặpMột số khó khăn học sinh có thể gặp phải khi học chương "Cười mình, cười người":
Khó khăn trong việc hiểu các yếu tố gây cười: Học sinh có thể gặp khó khăn trong việc hiểu các yếu tố gây cười trong truyện cười dân gian, đặc biệt là những yếu tố liên quan đến văn hóa, phong tục tập quán địa phương. Khó khăn trong việc phân tích các biện pháp tu từ: Học sinh có thể gặp khó khăn trong việc nhận diện và phân tích các biện pháp tu từ được sử dụng trong văn bản, đặc biệt là các biện pháp tu từ phức tạp như ẩn dụ, hoán dụ. Khó khăn trong việc viết văn biểu cảm, hài hước: Học sinh có thể cảm thấy khó khăn trong việc thể hiện cảm xúc, tạo ra sự hài hước trong bài viết. Khó khăn trong việc trình bày quan điểm về các vấn đề xã hội: Học sinh có thể cảm thấy thiếu tự tin khi trình bày quan điểm cá nhân về các vấn đề xã hội, đặc biệt là những vấn đề nhạy cảm. 5. Phương pháp tiếp cậnĐể học tập hiệu quả chương "Cười mình, cười người", học sinh có thể áp dụng các phương pháp sau:
Đọc kỹ văn bản: Đọc kỹ văn bản nhiều lần để hiểu rõ nội dung, các yếu tố nghệ thuật và thông điệp của văn bản. Tra cứu từ điển: Tra cứu từ điển để hiểu nghĩa của các từ ngữ khó, đặc biệt là các từ ngữ Hán Việt. Tìm hiểu bối cảnh lịch sử, văn hóa: Tìm hiểu bối cảnh lịch sử, văn hóa của tác phẩm để hiểu rõ hơn ý nghĩa của tác phẩm. Thảo luận với bạn bè và thầy cô: Thảo luận với bạn bè và thầy cô về những vấn đề chưa hiểu rõ. Luyện tập viết văn thường xuyên: Luyện tập viết văn thường xuyên để nâng cao kỹ năng viết. Tự tin trình bày quan điểm cá nhân: Tự tin trình bày quan điểm cá nhân về các vấn đề xã hội. Sử dụng các nguồn tài liệu tham khảo: Sử dụng các nguồn tài liệu tham khảo (sách báo, internet...) để mở rộng kiến thức. 6. Liên kết kiến thứcChương "Cười mình, cười người" có mối liên hệ chặt chẽ với các chương khác trong chương trình Ngữ văn 8, đặc biệt là các chương liên quan đến:
Văn học dân gian:
Các truyện cười dân gian trong chương này có mối liên hệ với các thể loại văn học dân gian khác như ca dao, tục ngữ, truyện cổ tích.
Văn học trung đại và hiện đại:
Các tác phẩm văn học trào phúng, châm biếm trong chương này có mối liên hệ với các tác phẩm văn học trung đại và hiện đại khác có cùng chủ đề.
Tiếng Việt:
Các kiến thức về từ ngữ, ngữ pháp, biện pháp tu từ được học trong chương này có thể áp dụng vào việc đọc hiểu và viết các loại văn bản khác.
Làm văn:
Các kỹ năng viết văn biểu cảm, hài hước, nghị luận được rèn luyện trong chương này có thể áp dụng vào việc viết các bài văn khác.
Nói và nghe:
Các kỹ năng nói và nghe được rèn luyện trong chương này có thể áp dụng vào các hoạt động giao tiếp khác.
Bằng cách nắm vững kiến thức và kỹ năng trong chương "Cười mình, cười người", học sinh sẽ có thể hiểu sâu sắc hơn về giá trị của tiếng cười trong đời sống, đồng thời phát triển tư duy phản biện và khả năng sáng tạo.
Bài 10. Cười mình, cười người - Môn Ngữ văn Lớp 8
Các bài giải khác có thể bạn quan tâm
-
Bài 1: Những gương mặt thân yêu
- Soạn bài Chái bếp SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Làm một bài thơ sáu chữ hoặc bảy chữ SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Nghe và tóm tắt nội dung thuyết trình của người khác SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Nhớ đồng SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Những chiếc lá thơm tho SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Ôn tập bài 1 SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Thực hành tiếng Việt bài 1 SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Trong lời mẹ hát SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tự do SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
-
Bài 2: Những bí ẩn của thế giới tự nhiên
- Soạn bài Bạn đã biết gì về sóng thần SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Mưa xuân II SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Nghe và nắm bắt nội dung chính trong thảo luận nhóm, trình bày lại nội dung đó SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Những điều bí ẩn trong tập tính di cư của các loài chim SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Ôn tập bài 2 SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Sao băng là gì và những điều bạn cần biết về sao băng SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Thực hành tiếng Việt bài 2 SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Viết văn bản thuyết minh giải thích một hiện tượng tự nhiên SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
-
Bài 3: Sự sống tự thiêng liêng
- Soạn bài Bài ca Côn Sơn SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Bức thư của thủ lĩnh da đỏ SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Lối sống đơn giản - xu thế của thế kỉ XXI SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Ôn tập bài 3 SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Thiên nhiên và hồn người lúc sang thu SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Thực hành tiếng Việt bài 3 SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Viết bài văn nghị luận về một vấn đề của đời sống SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
-
Bài 4: Sắc thái của tiếng cười
- Soạn bài Khoe của, Con rắn vuông SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Ôn tập bài 4 SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Thảo luận ý kiến về một vấn đề đời sống SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Thực hành tiếng Việt bài 4 SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Tiếng cười có lợi ích gì? SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Văn hay SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Vắt cổ chày ra nước, May không đi giày SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Viết đoạn văn kể lại một hoạt động xã hội SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
-
Bài 5: Những tình huống khôi hài
- Soạn bài Cái chúc thư SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Loại vi trùng quý hiếm SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Ôn tập bài 5 SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Ôn tập cuối học kì 1 SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Ông Giuốc-đanh mặc lễ phục SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Thực hành tiếng Việt bài 5 SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Thuyền trưởng tàu Viễn Dương SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Trình bày ý kiến về một vấn đề xã hội trang 129 SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Viết văn bản kiến nghị về một vấn đề của đời sống SGK Ngữ văn 8 tập 1 Chân trời sáng tạo - chi tiết
-
Bài 6. Tình yêu Tổ quốc
- Soạn bài Chạy giặc SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Lòng yêu nước của nhân dân ta SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Nam quốc sơn hà SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Nghe và tóm tất nội dung thuyết trình của người khác SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Ôn tập bài 6 SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Qua Đèo Ngang SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Thực hành tiếng Việt bài 6 SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Viết bài văn kể lại một hoạt động xã hội SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
-
Bài 7. Yêu thương và hi vọng
- Soạn bài Bố của Xi-mông SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Bồng chanh đỏ SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Cây sồi mùa đông SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Đảo Sơn Ca SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Nghe và tóm tắt nội dung thuyết trình của người khác trang 42 SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Ôn tập bài 7 SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Thực hành tiếng Việt bài 7 SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Viết bài văn phân tích một tác phẩm văn học SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
-
Bài 8. Cánh cửa mở ra thế giới
- Soạn bài "Mẹ vắng nhà" - Bộ phim tuyệt đẹp về những đứa trẻ thời chiến tranh SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài "Tốt-tô-chan bên cửa sổ": Khi trẻ con lớn lên trong tình thương SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Chuyến du hành về tuổi thơ SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Ôn tập bài 8 SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Thực hành tiếng Việt bài 8 SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Tình yêu sách SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Trình bày, giới thiệu về một cuốn sách SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Viết bài văn giới thiệu một cuốn sách yêu thích SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
-
Bài 9. Âm vang của lịch sư
- Soạn bài Bến nhà Rồng năm ấy SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Đại Nam quốc sử diễn ca SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Hoàng Lê Nhất thống chí SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Nghe và nắm bắt nội dung chính đã trao đổi, thảo luận và trình bày lại nội dung đó SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Ôn tập bài 9 SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Thực hành tiếng Việt bài 9 SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Viên tướng trẻ và con ngựa trắng SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết
- Soạn bài Viết bài văn kể lại một chuyến đi SGK Ngữ văn 8 tập 2 Chân trời sáng tạo - chi tiết