Bài 6. Truyện ngụ ngôn và tục ngữ - Vở Thực Hành Ngữ Văn Lớp 7
Tổng Quan Chương: Truyện Ngụ Ngôn và Tục Ngữ (Ngữ Văn 7 - Cánh Diều)
Chương "Truyện Ngụ Ngôn và Tục Ngữ" trong sách Ngữ Văn 7 (bộ Cánh Diều) tập trung vào việc khám phá và phân tích hai thể loại văn học dân gian đặc sắc của Việt Nam: truyện ngụ ngôn và tục ngữ. Chương này không chỉ giới thiệu những khái niệm cơ bản về hai thể loại này mà còn đi sâu vào ý nghĩa, giá trị nội dung và nghệ thuật của chúng.
* Mục tiêu chính:
* Giúp học sinh hiểu rõ đặc điểm của truyện ngụ ngôn và tục ngữ.
* Phân tích được ý nghĩa, bài học rút ra từ các truyện ngụ ngôn và tục ngữ.
* Nhận biết và đánh giá được giá trị văn hóa, đạo đức của truyện ngụ ngôn và tục ngữ trong đời sống.
* Vận dụng được kiến thức về truyện ngụ ngôn và tục ngữ vào việc đọc hiểu và tạo lập văn bản.
* Bồi dưỡng tình yêu và ý thức trân trọng đối với văn học dân gian Việt Nam.
Chương này thường bao gồm các bài học sau (tùy theo cấu trúc cụ thể của sách giáo khoa Cánh Diều):
* Bài 1: Khái quát về truyện ngụ ngôn:
* Giới thiệu khái niệm truyện ngụ ngôn, đặc điểm về hình thức và nội dung của truyện ngụ ngôn.
* Phân loại truyện ngụ ngôn (ví dụ: truyện ngụ ngôn về loài vật, truyện ngụ ngôn về người).
* Tìm hiểu về chức năng của truyện ngụ ngôn trong đời sống xã hội.
* Bài 2: Phân tích truyện ngụ ngôn (Ví dụ: "Ếch ngồi đáy giếng", "Thầy bói xem voi"):
* Đọc và tóm tắt nội dung truyện.
* Phân tích nhân vật, sự kiện, cốt truyện.
* Xác định và phân tích ý nghĩa của truyện (bài học, thông điệp).
* Đánh giá giá trị nghệ thuật của truyện (ngôn ngữ, hình ảnh, biện pháp tu từ).
* Bài 3: Khái quát về tục ngữ:
* Giới thiệu khái niệm tục ngữ, đặc điểm về hình thức và nội dung của tục ngữ.
* Phân loại tục ngữ (ví dụ: tục ngữ về thiên nhiên, tục ngữ về con người và xã hội).
* Tìm hiểu về chức năng của tục ngữ trong đời sống xã hội.
* Bài 4: Phân tích tục ngữ (Ví dụ: "Ăn quả nhớ kẻ trồng cây", "Uống nước nhớ nguồn"):
* Giải thích nghĩa đen, nghĩa bóng của tục ngữ.
* Phân tích nội dung, ý nghĩa của tục ngữ (bài học, lời khuyên).
* Liên hệ tục ngữ với thực tế cuộc sống.
* So sánh các tục ngữ có nội dung tương đồng.
* Bài 5: Luyện tập vận dụng kiến thức về truyện ngụ ngôn và tục ngữ:
* Viết đoạn văn, bài văn ngắn phân tích một truyện ngụ ngôn hoặc tục ngữ.
* Sưu tầm và giới thiệu các truyện ngụ ngôn, tục ngữ khác.
* Đóng vai, diễn kịch dựa trên nội dung truyện ngụ ngôn.
* Vận dụng bài học từ truyện ngụ ngôn, tục ngữ vào giải quyết các tình huống thực tế.
Chương này giúp học sinh phát triển các kỹ năng sau:
* Đọc hiểu văn bản:
Nắm bắt nội dung, ý nghĩa của truyện ngụ ngôn và tục ngữ.
* Phân tích, giải thích:
Phân tích nhân vật, sự kiện, cốt truyện, ý nghĩa của truyện ngụ ngôn và tục ngữ.
* So sánh, đối chiếu:
So sánh các truyện ngụ ngôn, tục ngữ có nội dung tương đồng hoặc khác biệt.
* Đánh giá:
Đánh giá giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện ngụ ngôn và tục ngữ.
* Vận dụng:
Vận dụng kiến thức về truyện ngụ ngôn và tục ngữ vào việc đọc hiểu và tạo lập văn bản.
* Tư duy phản biện:
Suy nghĩ sâu sắc về các vấn đề đặt ra trong truyện ngụ ngôn và tục ngữ.
* Giao tiếp:
Thảo luận, tranh luận về ý nghĩa của truyện ngụ ngôn và tục ngữ.
Học sinh có thể gặp một số khó khăn sau khi học chương này:
* Hiểu nghĩa bóng:
Nhiều truyện ngụ ngôn và tục ngữ có nghĩa bóng sâu xa, đòi hỏi học sinh phải có khả năng suy luận và liên hệ.
* Liên hệ thực tế:
Khó khăn trong việc liên hệ nội dung truyện ngụ ngôn và tục ngữ với thực tế cuộc sống.
* Tìm kiếm thông tin:
Khó khăn trong việc tìm kiếm và sưu tầm các truyện ngụ ngôn và tục ngữ khác.
* Phân tích nghệ thuật:
Khó khăn trong việc phân tích các yếu tố nghệ thuật của truyện ngụ ngôn và tục ngữ.
Để học tập hiệu quả chương này, học sinh nên:
* Đọc kỹ văn bản:
Đọc kỹ các truyện ngụ ngôn và tục ngữ trong sách giáo khoa và các tài liệu tham khảo.
* Tìm hiểu nghĩa từ:
Tra cứu nghĩa của các từ ngữ khó hiểu.
* Tóm tắt nội dung:
Tóm tắt nội dung chính của truyện ngụ ngôn và tục ngữ.
* Đặt câu hỏi:
Đặt câu hỏi về ý nghĩa, bài học rút ra từ truyện ngụ ngôn và tục ngữ.
* Thảo luận nhóm:
Thảo luận với bạn bè, thầy cô về các vấn đề chưa hiểu rõ.
* Liên hệ thực tế:
Tìm kiếm các ví dụ thực tế để minh họa cho ý nghĩa của truyện ngụ ngôn và tục ngữ.
* Sáng tạo:
Viết lại truyện ngụ ngôn, tục ngữ theo cách hiểu của mình.
Chương "Truyện Ngụ Ngôn và Tục Ngữ" có mối liên hệ chặt chẽ với các chương khác trong chương trình Ngữ Văn 7, đặc biệt là:
* Chương về văn học dân gian:
Cung cấp kiến thức nền tảng về các thể loại văn học dân gian khác như ca dao, truyền thuyết, cổ tích.
* Chương về nghị luận xã hội:
Giúp học sinh rèn luyện kỹ năng nghị luận về các vấn đề đạo đức, xã hội được đề cập trong truyện ngụ ngôn và tục ngữ.
* Chương về viết văn biểu cảm, tự sự:
Cung cấp các kỹ năng cần thiết để viết các bài văn biểu cảm, tự sự có sử dụng yếu tố truyện ngụ ngôn và tục ngữ.
Bài 6. Truyện ngụ ngôn và tục ngữ - Môn Ngữ văn Lớp 7
Các bài giải khác có thể bạn quan tâm
-
Bài 1. Tiểu thuyết và truyện ngắn
- Cảm nghĩ của em sau khi đọc xong truyện Buổi học cuối cùng của An-phông-xơ Đô-đê
- Cảm nghĩ của em sau khi đọc xong truyện Buổi học cuối cùng của An-phông-xơ Đô-đê.
- Câu chuyện Dọc đường xứ Nghệ của cha con cụ Phó bảng gợi cho em những suy nghĩ gi
- Câu chuyện Dọc đường xứ Nghệ của cha con cụ Phó bảng gợi cho em những suy nghĩ gì?
- Đóng vai thầy Ha-men, hãy tả lại tâm trạng lên lớp của mình trong Buổi học cuối cùng
- Hãy phân tích nhân vật An trong đoạn trích Người đàn ông cô độc giữa rừng của nhà văn Đoàn Giỏi
- Hãy tóm tắt đoạn trích Người đàn ông cô độc giữa rừng trích trong tiểu thuyết Đất rừng phương Nam của nhà văn Đoàn Giỏi
- Hãy tóm tắt đoạn trích Người đàn ông cô độc giữa rừng trích trong tiểu thuyết Đất rừng phương Nam của nhà văn Đoàn Giỏi.
- Hãy tưởng tượng và kể tiếp câu chuyện Buổi học cuối cùng
- Miêu tả nhân vật thầy Ha-men trong Buổi học cuối cùng
- Nêu cảm nghĩ về một nhân vật mà em yêu thích trong văn bản Buổi học cuối cùng
- Phân tích nhân vật mà em yêu thích trong đoạn trích Dọc đường xứ Nghệ của nhà văn Sơn Tùng
- Phân tích suy nghĩ của cậu bé Côn về câu chuyện tình sử Mị Châu - Trọng Thủy
- Phân tích suy nghĩ của cậu bé Côn về câu chuyện tình sử Mị Châu - Trọng Thủy
- Thầy giáo Ha-men trong buổi học cuối cùng có gì khác so với thường ngày? Hãy tả lại hình ảnh thầy giáo Ha-men trong buổi học ấy
- Thầy giáo Ha-men trong buổi học cuối cùng có gì khác so với thường ngày? Hãy tả lại hình ảnh thầy giáo Ha-men trong buổi học ấy.
- Vẻ đẹp xứ Nghệ gắn liền với những tích xưa trong đoạn trích Dọc đường xứ Nghệ của nhà văn Sơn Tùng
- Viết một đoạn văn (khoảng 6-8 câu) nêu lên những nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của văn bản Người đàn ông cô độc giữa rừng
- Bài 10. Văn bản thông tin
-
Bài 2. Thơ bốn chữ, năm chữ
- Bằng hình thức đoạn văn, hãy nêu cảm nghĩ của em về bài thơ Ông đồ
- Chứng minh: "Với bài thơ ông đồ Vũ Đình Liên đã chạm được vào những rung cảm tâm linh của giống nòi nên nó còn tha thiết mãi
- Chứng minh: "Với bài thơ ông đồ Vũ Đình Liên đã chạm được vào những rung cảm tâm linh của giống nòi nên nó còn tha thiết mãi"
- Nêu cảm nhận của em về bài thơ Mẹ - Đỗ Trung Lai
- Nêu cảm nhận về nhân vật Ông đồ
- Phân tích bài thơ Ông đồ của tác giả Vũ Đình Liên
- Phân tích cái hay của hình ảnh thơ: Lá vàng rơi trên giấy/ Ngoài trời mưa bụi bay
- Phân tích hình ảnh người mẹ trong bài thơ Mẹ của Đỗ Trung Lai
- Phân tích nhân vật ông đồ trong bài thơ Ông đồ của Vũ Đình Liên
- Phân tích tình cảm của người con dành cho mẹ trong bài thơ Mẹ của Đỗ Trung Lai
- Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về bài thơ Mẹ
- Viết đoạn văn phân tích giá trị biểu cảm của hai câu thơ sau trong bài thơ Ông đồ của Vũ Đình Liên: Giấy đỏ buồn không thắm/ Mực đọng trong nghiên sầu
-
Bài 3. Truyện khoa học viễn tưởng
- Hãy chỉ ra những chi tiết đặc sắc trong văn bản Bạch tuộc mà em ấn tượng
- Hãy nêu cảm nhận của em về cuộc chiến đấu với con bạch tuộc của đoàn thủy thủ tàu No-ti-lớt
- Nêu cảm nhận của em về nhân vật viên trung sĩ trong văn bản Chất làm gỉ
- Qua văn bản Bạch tuộc, hãy nêu cảm nhận của em về hình ảnh con bạch tuộc
- Qua văn bản Chất làm gỉ, hãy nêu suy nghĩ của em về hòa bình
-
Bài 4. Nghị luận văn học
- Cảm nhận khi đọc bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh
- Hãy nêu cảm nhận của em về cách miêu tả loài vật, thiên nhiên trong truyện Đất rừng phương Nam
- Hãy nêu cảm nhận của em về nghệ thuật miêu tả nhân vật trong truyện Đất rừng phương Nam
- Hãy viết đoạn văn chia sẻ cảm xúc của em sau khi đọc bài thơ Tiếng gà trưa
- Hãy viết đoạn văn chia sẻ cảm xúc của em sau khi đọc bài thơ Tiếng gà trưa.
- Nêu cảm nghĩ về bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh
- Phân tích tác dụng của điệp ngữ trong bài thơ Tiếng gà trưa
- Tình cảm quê hương trong bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh
- Viết đoạn văn ngắn nêu cảm nghĩ về người bà trong bài Tiếng gà trưa
-
Bài 5. Văn bản thông tin
- Nêu cảm nhận của em về những đặc sắc của ca Huế
- Qua văn bản Ca Huế, hãy nêu một hoạt động ca nhạc truyền thống của quê hương em
- Thuyết minh quy tắc, luật lệ về hoạt động: Thi nấu cơm
- Thuyết minh quy tắc, luật lệ về một trò chơi mà em yêu thích
- Thuyết minh thuật lại một sự kiện ở địa phương em: Hội khỏe Phù Đổng
- Viết bài văn thuyết minh thuật lại một sự kiện (một sinh hoạt văn hóa) ở địa phương em
- Viết bài văn thuyết minh thuật lại một sự kiện (một sinh hoạt văn hóa) ở địa phương em.
- Viết đoạn văn nêu hiểu biết của em về ca Huế
-
Bài 7. Thơ
- Bằng đoạn văn, hãy nêu cảm nhận của em về bài thơ Những cánh buồm
- Cảm nhận bài thơ Mẹ và quả (Nguyễn Khoa Điềm
- Cảm nhận bài thơ Mẹ và quả (Nguyễn Khoa Điềm)
- Cảm nhận của em về cuộc trò chuyện của hai cha con trong bài thơ Những cánh buồm của Hoàng Trung Thông
- Cảm nhận của em về hình ảnh hai cha con trong bài thơ Những cánh buồm của Hoàng Trung Thông
- Hãy bình giảng bài thơ Mây và sóng của đại thi hào Ta-go
- Lời mời gọi của những người “trên mây” và “trong sóng” và lời từ chối của em bé trong bài thơ Mây và sóng của Ta-go
- Lời mời gọi của những người “trên mây” và “trong sóng” và lời từ chối của em bé trong bài thơ Mây và sóng của Ta-go.
- Nêu cảm nhận về 3 câu cuối bài thơ Mây và sóng bằng một đoạn văn ngắn
- Phân tích bài thơ Mẹ và quả của Nguyễn Khoa Điềm
- Phân tích tư tưởng bài thơ Mẹ và quả – Nguyễn Khoa Điềm
- Tưởng tượng mình là người con trong bài thơ Những cánh buồm, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) để chia sẻ về những “bến bờ” mà “cánh buồm trắng” của em sẽ đến
- Tưởng tượng mình là người con trong bài thơ Những cánh buồm, em hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) để chia sẻ về những “bến bờ” mà “cánh buồm trắng” của em sẽ đến.
- Viết bài văn nêu cảm nhận về bài thơ Mây và sóng của đại thi hào Ta-go
- Viết đoạn văn ngắn nêu cảm nhận về hai câu thơ sau: “Cha lại dắt con đi trên cát mịn/ Ánh nắng chảy đầy vai
- Viết đoạn văn ngắn nêu cảm nhận về hai câu thơ sau: “Cha lại dắt con đi trên cát mịn/ Ánh nắng chảy đầy vai”
- Viết đoạn văn ngắn nêu cảm nhận về ước mơ được thể hiện trong bài thơ “Những cánh buồm
- Viết đoạn văn ngắn nêu cảm nhận về ước mơ được thể hiện trong bài thơ “Những cánh buồm”
- Viết một đoạn văn nêu cảm nhận của em về tình mẫu tử qua bài thơ “Mây và sóng
- Viết một đoạn văn nêu cảm nhận của em về tình mẫu tử qua bài thơ “Mây và sóng”
- Viết một đoạn văn nêu cảm nhận về em bé trong bài thơ “Mây và sóng”. Từ đó, nêu những suy nghĩ về trách nhiệm của người con với gia đình
- Viết một đoạn văn nêu cảm nhận về em bé trong bài thơ “Mây và sóng”. Từ đó, nêu những suy nghĩ về trách nhiệm của người con với gia đình.
-
Bài 8. Nghị luận xã hội
- Cảm nhận thêm một nét đẹp từ Bác Hồ kính yêu qua văn bản Đức tính giản dị của Bác Hồ của Phạm Văn Đồng
- Giản dị trong đời sống, trong tác phong, trong quan hệ với mọi người, Bác Hồ cũng rất giản dị trong lời nói và bài viết vì muốn cho quần chúng nhân dân hiểu được, nhớ được, làm được
- Giản dị trong đời sống, trong tác phong, trong quan hệ với mọi người, Bác Hồ cũng rất giản dị trong lời nói và bài viết vì muốn cho quần chúng nhân dân hiểu được, nhớ được, làm được.
- Một nét đẹp truyền thống của con người Việt Nam là lòng yêu nước qua bài Tinh thần yêu nước của nhân dân ta của Hồ Chí Minh
- Một nét đẹp truyền thống của con người Việt Nam là lòng yêu nước qua bài Tinh thần yêu nước của nhân dân ta của Hồ Chí Minh.
- Nêu suy nghĩ của em về vấn đề: Vẻ đẹp của lòng yêu nước
- Phân tích văn bản Đức tính giản dị của Bác Hồ
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Tinh thần yêu nước của nhân dân ta
- Tổng hợp các cách mở bài, kết bài của văn bản Đức tính giản dị của Bác Hồ
- Trong bài: “Tinh thần yêu nước của nhân dân ta” Hồ Chủ tịch có viết: “Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước.” Dựa vào văn thơ đã học và thực tế lịch sử của dân tộc, hãy chứng minh nhận định trên
- Trong bài: “Tinh thần yêu nước của nhân dân ta” Hồ Chủ tịch có viết: “Dân ta có một lòng nồng nàn yêu nước.” Dựa vào văn thơ đã học và thực tế lịch sử của dân tộc, hãy chứng minh nhận định trên.
- Viết đoạn văn (6-7 câu) suy nghĩ của em về đức tính giản dị của Bác Hồ
- Viết đoạn văn (8-10) câu về tinh thần yêu nước của nhân dân ta
- Viết đoạn văn chứng minh đức tính giản dị của Bác Hồ trong văn bản cùng tên của tác giả Phạm Văn Đồng
- Viết đoạn văn nghị luận về đức tính giản dị của Bác Hồ
- Viết một đoạn văn chứng minh tinh thần yêu nước của nhân dân ta
-
Bài 9. Tùy bút và tản văn
- Cảm xúc trữ tình trong văn bản Cây tre Việt Nam của Thép Mới
- Đóng vai cây tre tự kể chuyện về mình
- Em hãy giới thiệu tản văn Trưa tha hương của Trần Cư
- Em hãy phân tích nghệ thuật nhân hóa trong bài Cây tre Việt Nam của nhà văn Thép Mới
- Em hãy phân tích nghệ thuật nhân hóa trong bài Cây tre Việt Nam của nhà văn Thép Mới.
- Em hãy tìm những câu thơ hay về hình ảnh cây tre mà em thích nhất
- Hãy giới thiệu khung cảnh thiên nhiên thơ mộng trong tản văn Trưa tha hương của Trần Cư
- Hãy giới thiệu tản văn Người ngồi đợi trước hiên nhà của nhà văn Huỳnh Như Phương
- Hãy phân tích hình ảnh người phụ nữ trong tản văn Người ngồi đợi trước hiên nhà
- Hãy viết đoạn văn trình bày lợi ích của cây tre trong cuộc sống của người nông dân Việt Nam
- Nêu cảm nhận về văn bản Cây tre Việt Nam của Thép Mới
- Nêu cảm nhận về văn bản Cây tre Việt Nam của Thép Mới.
- Nỗi nhớ quê hương của tác giả trong tản văn Trưa tha hương (Trần Cư
- Nỗi nhớ quê hương của tác giả trong tản văn Trưa tha hương (Trần Cư)
- Qua văn bản “Cây tre Việt Nam” của Thép Mới, viết đoạn văn nêu cảm nhận về sự gắn bó của cây tre với đời sống con người Việt Nam
- Tổng hợp cách mở bài, kết bài cho tác phẩm Cây tre Việt Nam
- Từ văn bản Cây tre Việt Nam, hãy nêu cảm nhận của em về hình ảnh cây tre
- Từ văn bản Cây tre Việt Nam, hãy nêu cảm nhận của em về hình ảnh cây tre bằng hình thức một đoạn văn